ابراهیم رضایی، شکریه سادات حسینی
مطابق عرف افغانستان مرد از زن مورد دلخواه خود خواستگاري مینماید و در صورت پذیرش طـرف
مقابل اصطلاحا به طرفین نامزد گفته می شود. نامزدي عقد جایز است و هریک از طرفین میتواند از آن
انصراف دهد. قابلیت انصراف از یکسو لازم و ضروري است تا نامزدان همدیگر را بشناسد و بتواند زندگی
موفق و مستحکم را تشکیل دهد. عدم استحکام خانواده مشـکلات اجتمـاعی و اقتصـادي ز یـادي را بـه
جامعه تحمیل مینماید. از سوي دیگر قابلیت فسخ و انصراف عمـلا مشـکلاتی را نیـز ایجـاد مـی کنـد،
انصرافبدون دلیل و گاها از روي کینه توزي و خصومتهاي ریشهدار لطمات مالی و روحی زیادي را بـه
طرف مقابل وارد میکند. سؤال این است که آیا خسارات وارده بـه طـرفین قابـل مطالبـه اسـت یـاخیر؟
عدالت و انصاف اقتضا میکند به ضررهاي مادي و معنوي متضرر توجه صورت گیرد.
مقاله حاضر به روش تحلیلی، توصیفی انجام شده و اطلاعات خویش را به شیوه کتابخانهجمـع آوري
نموده به این نتیجه رسیده است که: قانون مدنی افغانسـتان مقـررات صـریح در خصـوص لـزوم جبـران
ضررهاي مادي و معنوي ناشی از فسخ نامزدي ندارد، با این وجود میتوان از طریق استناد به مواد کلـی
به لزوم جبران خسارت در صورت سؤاستفاده از حق متوسـل شـد. قـانون احـوال شخصـیه اهـل تشـیع
افغانستان تصریح دارد که در صورت فسخ نامزدي بدون عذر موجه، خسارتهاي طرف مقابل قابل مطالبه
است. نا موجه بودن را میتوان مصداق سؤاستفاده از حق تلقی کرد. عدم حکم قضایی در ایـن خصـوص
در افغانستان به دلیل عرف و عنعنات خلاف قانون میباشد و قابلیت استناد حقوقی ندارد.